aANZet retraites hebben AANDACHT als uitgangspunt
De Boeddha zei:
"Beste mensen, als je loopt, weet dan: 'ik loop’;
als je staat, weet dan: 'ik sta';
als je zit, weet dan: 'ik zit';
als je ligt, weet dan: 'ik lig.'
Hoe je lichaamshouding ook is, wees je er van bewust."
Bron: sati-patthana-sutta (palicanon)
Enige tijd na mijn afstuderen als boeddholoog heb ik een bewerking en vertaling gamaakt van het maha.sati.patthana.soetra vanuit de Pali-canon (de oudste overlevering van boeddhistische teksten).
De tekst beschrijft de vipassana-methode, een specifieke meditatietechniek en gaat met name over vier aandachtspunten (satipatthanas), aanbevolen door de Boeddha. Deze tekst ligt ook aan de oorsprong van wat Mindfulness wordt genoemd. Deze rode draad (de letterlijke betekenis van sutta) kreeg ik in 1980, tijdens mijn eerste Grote Wereld-reis, in Thailand, van een Boeddhistische monnik. Jaren daarna, na mijn studie boeddhologie, heb ik de tekst zelf vertaald, omdat deze steeds meer onderdeel van mijn eigen wijsgerige praxis ging vormen.
In de originele, zeker 2000 jaar oude tekst, komt veel boeddhistische filosofie voor, (o.a. ‘de Vier Edele Waarheden’ en ‘het Edele Achtvoudige Pad’) en zijn er veel contemplaties (systematische overpeinzingen) aangaande vergankelijkheid. Deze filosofisch-meditatieve uitweidingen zijn wezenlijk anders dan de aanwijzingen m.b.t. het beoefenen van aandacht. Daarom heb ik de tekst omwille van de werkbaarheid en verheldering van de eigenlijke aandachts-methode, sterk ingekort door een onderscheid te maken tussen enerzijds de eigenlijke meditatie-methode en anderzijds de contemplaties en de filosofie. Deze overigens uiterst belangwekkende filosofie behandel ik elders en vormt een altijd terugkerend onderdeel van de Wijsgerige Jaargang.
Het criterium voor meditatie volgens het soetra is echter dat als x y doet, of als y zich voordoet aan x, dat x dan weet dat y het geval is. (Waarbij x = de bhikkhu, d.w.z. de monnik, d.w.z. de meditator (m/v) en y = alles wat zich maar voordoet). Met andere woorden: Het sati-criterium is: x neemt y waar en x weet dat y het geval is. Dat en niet meer. Daarom is dit zuivere aandachtsmeditatie. Dit criterium onderscheidt sati van de meer contemplatief-analytische vipassana-meditatie en van filosofische uitweidingen. Toegepast op de tekst wordt deze met zeker drie-kwart ingekort.
Wanneer je geïnteresseerd bent in de originele, meer uitgebreide versie, kun je voorbeelden daarvan raadplegen via internet, b.v. HIER
Je kunt deze oorspronkelijke tekst ook terug vinden in Nyanaponika's Hart van de Boeddhistische Meditatie. HET commentaar op deze tekst. (Helaas niet meer leverbaar het Nederlands, maar in het Engels vind je dat HIER.)
Maar ook b.v. in 'Leven in aandacht. Commentaar op het Satipatthana-Soetra' van Thich Nhat Hanh. Zeer de moeite waard.
Mijn vertaalde, methodische versie is gebaseerd op het filologische werk van L. Schmithausen: Die vier Konzentrationen der Aufmerksamkeit. (Zeitschrift fur Missionswissenschaft und Religionswissenschaft 60. Jahrgang 1976 pp. 241-266.)
Basistekst voor de wijsgerige retraites van aANZet
Deze (eigen, methodische) versie is de basis- en werktekst die ik al vele jaren gebruik voor meditaties en retraites. In de retraites vormt deze methode de rode lijn gedurende de zitsessies, zoals de Socratische Methode dat doet bij de gesprekken die wij voeren. Je kunt deze tekst hiernaast downloaden.
Wil je iets delen over de methode, de toepassing, de tekst?
Mail naar: wijsgerigleven@mail.com
P.S. De verwijzingen naar linken worden binnenkort bijgewerkt.
Interesse in mijn werk-versie van het satipatthanasutta en/of begeleiding in de methode?
Mail naar info@anz.nu